Nếu so với phiên bản đang phát triển (developer kit hoặc prototype)khoảng 3 năm trước đây thì công nghệ thực tế ảo đã thật sự trưởng thành và quan trọng hơn cả là hình thành một hệ sinh thái hoàn chỉnh.

Cụ thể hơn với bộ kính Oculus Rift dùng trong bài viết có nhiều thay đổi cả về thiết kế phần cứng, công nghệ và đặc biệt nội dung thực tế ảo đã hấp dẫn hơn rất nhiều lần. Tất nhiên đây cũng là phiên bản chính thức bán ra thị trường vào giữa tháng 1/2016 với tham khảo là 599 USD, tức khoảng 13,5 triệu đồng, chưa kể thuế và chi phí vận chuyển.

Oculus Rift có thiết kế đẹp, thanh thoát cả từ cách đóng gói hộp đựng sản phẩm.​

Tại Việt Nam, sản phẩm này hiện có giá khoảng 28 triệu đồng, cao gấp đôi so với giá công bố. Điều này cũng hoàn toàn bình thường vì thông thường, nếu đặt hàng qua mạng thì bạn phải chờ khoảng 2 tháng mới nhận được sản phẩm.

Ưu điểm

• Thiết kế đẹp, trọng lượng nhẹ mang lại sự thoải mái khi sử dụng.
• Quá trình cài đặt đơn giản.
• Hình ảnh hiển thị chất lượng cao, sáng rõ và mượt mà.
• Ít gây cảm giác chóng mặt, buồn nôn.
• Hệ sinh thái hỗ trợ tốt.

Khuyết điểm

• Giá cao.
• Phải mua thêm tay cầm Touch để thao tác tự nhiên hơn.
• Tiêu cự thấu kính không thể điều chỉnh phù hợp với người dùng bị cận/viễn.

Thiết kế đẹp, gọn gàng

Bộ Oculus Rift tiêu chuẩn gồm kính, camera Constellation IR để theo dõi chuyển động của người chơi, bộ điều khiển từ xa và tay cầm Xbox One. Riêng tay cầm Oculus Touch không đi kèm sản phẩm, phải đến nửa cuối 2016 mới xuất hiện và bạn có thể mua bổ sung sau này.

Sự thay đổi dễ nhận thấy nhất là kính của Oculus có thiết kế gọn hơn so với HTC Vive. Trọng lượng cũng nhẹ hơn nên vẫn mang lại cảm giác thoải mái khi sử dụng trong thời gian dài. Phần tiếp xúc trực tiếp với gương mặt người chơi có thêm lớp đệm mút dày để giảm bớt sự khó chịu lúc đeo. Mặt dưới kính có nút gạt dùng điều chỉnh khoảng cách giữa hai thấu kính, kết hợp cùng các dây đeo cho phép tăng giảm sao cho phù hợp với từng cỡ đầu người dùng.

Cận cảnh nhân vật chính của chúng ta. Trọng lượng nhẹ, lớp bọc bảo vệ bằng sợi tổng hợp Lycra và đệm mút dày để giảm bớt sự khó chịu khi đeo.​

Lớp bọc bên ngoài thấu kính được làm bằng sợi tổng hợp Lycra có độ dẻo cao, chống bụi và che chắn, bảo vệ các thành phần bên trong. Bên cạnh đó, kính cũng tích hợp sẵn tai nghe nên bạn không cần đến headphone hay dàn âm thanh hỗ trợ để cuộc chơi thêm phần hấp dẫn. Cáp kết nối với máy tính bố trí ở cạnh trái và chạy ra phía sau đầu người dùng để tránh trở ngại khi di chuyển.

Dù vậy khi sử dụng thực tế, mình vẫn còn đôi chút cảm giác vướng víu ở dưới chân dù không phải di chuyển nhiều trong game. Với những game đòi hỏi tính tương tác cao như thể loại game hành động, nhập vai hoặc FPS thì sự cơ động của những chiếc máy tính có thể mang sau lưng như MSI Backpack PC, Omen X VR Backpack của HP hoặc Zotac Mobile VR sẽ mang lại trải nghiệm tốt hơn so với desktop.

Cấu hình kỹ thuật

Tay cầm Xbox One và bộ điều khiển từ xa đi kèm Oculus Rift trong khi chờ đợi tay cầm Touch sẽ bán ra thị trường vào nửa cuối năm nay.​

Việc kết nối Oculus Rift với máy tính trải qua nhiều bước nhưng khá đơn giản. Bạn chỉ việc tải về bộ cài đặt tại website của nhà sản xuất. Khởi chạy và thực hiện từng bước theo hướng dẫn, từ việc tạo tài khoản người dùng, cập nhật firmware, cân chỉnh camera Constellation IR theo chiều cao của bạn cho đến việc kết nối remote và tay cầm Xbox one.

Cũng cần lưu ý về yêu cầu cấu hình máy tính để đảm bảo việc trải nghiệm thực tế ảo một cách mượt mà, tối thiểu là card đồ họa Nvidia GTX 970 hoặc AMD Radeon R9 290, CPU Intel Core i5-4590, i5-6400 và 8GB dung lượng RAM. Tuy nhiên qua sử dụng thực tế cho thấy, bạn nên trang bị card GTX 1070 hoặc GTX 980 trở lên để không bị lag trong bối cảnh chuyển động nhanh và có nhều vật thể hiển thị.

Camera quan sát chuyển động người chơi

Khởi chạy Oculus và chào mừng đến với ngôi nhà thực tế ảo. Bạn sẽ thấy mình đứng trong một căn phòng rộng rãi với tiếng nước chảy róc rách, tiếng lửa reo nhảy tí tách trong lò sưởi và một giao diện sử dụng có tên gọi Oculus Home. Nhà sản xuất cho biết từ giao diện này, người dùng có thể kết nối với tất cả mọi thứ, từ việc quản lý tài khoản, các game đã cài đặt, tải thêm game mới, kết nối với bạn bè và kiểm soát thiết lập của thiết bị. Thậm chí có cả đồng hồ để bạn đừng mê mãi trong thế giới ảo mà quên giờ đi làm.

Về phần trải nghiệm thực tế ảo. Thật khó có thể diễn tả được hết những gì diễn ra cùng lúc bên trong hai thấu kính nên mời các bạn xem qua đoạn video bên dưới và chia sẻ lại trải nghiệm cá nhân nếu có cơ hội dùng thử kính thực tế ảo.

Nói thêm về nguyên lý tạo hình ảnh 3D. Hiểu một cách đơn giản thì hình ảnh 3D (hay ảnh 3 chiều) sẽ có thêm chiều sâu, xét theo hệ trục tọa độ không gian x, y và z trong khi hình ảnh 2D chỉ hiển thị theo hệ tọa độ mặt phẳng gồm trục x và y. Như vậy chiều sâu của hình ảnh chính là sự khác biệt giữa 2D và 3D.

Về cơ bản, công nghệ hiển thị hình ảnh 3D dựa trên nguyên tắc mắt trái chỉ nhìn thấy hình ảnh dành cho mắt trái đồng thời mắt phải chỉ nhìn thấy hình ảnh dành cho mắt phải. Mỗi mắt sẽ thấy một hình ảnh riêng giống hệt nhau nhưng được đặt ở góc nhìn khác nhau đôi chút. Tín hiệu hình ảnh được truyền đến não và khi đó, chiều không gian thứ 3 sẽ xuất hiện do khả năng xử lý của bộ não.

Điểm cộng của Oculus Rift là góc nhìn rất rộng và điều này là một trong những yếu tố then chốt để tăng cảm giác hòa nhập trong môi trường thực tế ảo. Tổng cộng độ phân giải của 2 màn hình sau mỗi thấu kính là 2.160 x 1.200 pixel, đủ để hiển thị hình ảnh một cách sắc nét, màu sắc tươi sáng, độ chi tiết cao. Mặc dù vẫn còn nhìn thấy từng chi tiết điểm ảnh nhưng không có hiện tượng vỡ hạt gần như không có độ trễ khi xoay 360 độ.

Tất cả những điều trên mang lại người dùng một trải nghiệm ấn tượng. Ít gây cảm giác chóng mặt, buồn nôn hay cơ thể có những dấu hiệu phản ứng tiêu cực khác. Bên cạnh đó, việc nhập vai trông cũng thật hơn nhờ hệ thống âm thanh vòm giả lập thông qua cặp tai nghe gắn ở hai bên kính, giúp bạn nghe thấy được những âm thanh đến từ các hướng xung quanh. Chất âm tốt và sống động đủ làm bạn chìm đắm trong thế giới riêng của mình mà không thèm quan tâm đến thế giới thực nữa.

Ít người biết rằng công nghệ thực tế ảo đã có hơn 50 năm lịch sử với nhiều “khoảng lặng” cho đến năm 2012, công nghệ này đã có sự thay đổi mạnh mẽ khi dự án khởi nghiệp Oculus Rift kêu gọi được 2,4 triệu USD trên Kickstarter. Và một năm sau đó, Facebook đã thổi bùng mọi thứ khi chi khoảng 2 tỷ USD mua lại Oculus.

Trải qua 4 năm phát triển, đến hiện tại thì các mẫu kính thực tế ảo đã gần như hoàn thiện. Qua phần trải nghiệm thực tế trên, có thể khẳng định thực tế ảo sẽ là một trong những xu hướng chủ đạo của ngành công nghiệp game trong thời gian tới.

Riêng với Oculus Rift, việc tương tác trong thế giới ảo đều thông qua tay cầm Xbox One hoặc bộ điều khiển từ xa. Đây cũng là khiếm khuyết lớn nhất của sản phẩm này, ít nhất cho tới khi nhà sản xuất ra mắt tay cầm Touch vào nửa cuối năm nay. Lúc đó các thao tác sẽ có cảm giác tự nhiên, gần giống ngoài đời thật.

Một số thông tin chia sẻ từ Oculus cho biết Touch sẽ được tích hợp công nghệ cảm ứng lực, khả năng phản hồi xúc giác giúp người dùng cảm nhận được những rung động tương ứng với hành vi trong thế giới ảo. Ngoài ra Touch còn theo dõi được nhiều cử động khác nhau của từng ngón tay, bạn có thể thoải mái bộc lộ cảm xúc, hành vi nhiều hơn trong thế giới ảo chứ không chỉ là nhấn nút chuột như việc chơi game truyền thống.