Đã bao giờ bạn từng chơi game online? Hay bạn có những người thân đã từng mê mẩn những tựa game như Võ Lâm Truyền Kỳ, Warcraft hay Liên Minh Huyền Thoại? Nếu câu trả lời là “có” thì chắc chắn bạn đã biết được sức hút của những trò chơi này. Còn nếu câu trả lời là “không” hẳn bạn cũng đã nghe rất nhiều thông tin về việc nghiện game trên báo chí.
Năm 2005 là thời điểm xuất hiện đầu tiên của game Võ Lâm Truyền Kỳ, sự xuất hiện này đã thay đổi hoàn toàn cách thức chơi game của giới trẻ Việt Nam khi mà trước đây, họ chỉ biết chơi game trên Play Station, máy vi tính hoặc hơn nữa là những game bắn súng, dàn trận dùng mạng LAN.
Sự đổi mới này là một trong những nguyên nhân xuất hiện một thuật ngữ mới “nghiện game” và tôi cũng nằm trong những người tiên phong này. May mắn là thời gian đó tôi vừa hoàn thành việc thi đại học của mình nên có một khoảng thời gian rảnh trước khi nhập học.
Một ngày của tôi bắt đầu bằng việc ăn sáng, sau đó ngồi máy tính đến trưa. Ăn trưa xong, tôi lại tiếp tục online đến tối. Sau khi ăn tối lại tiếp tục chơi game đến khuya. Mọi ngày đều theo quy trình đó. Nếu bạn đã từng ngồi làm việc trên máy tính cả ngày thì chắc chắn bạn sẽ hiểu được cảm giác nhức mỏi và đau mắt khi nhìn máy tính quá lâu. Tuy vậy, với thời lượng ngồi trên máy liên tục trên 14 tiếng một ngày, tôi không hề cảm thấy mệt mỏi hay ca thán gì về vấn đề này.
Càng dành nhiều thời gian cho nó, tôi càng bị hấp dẫn đến mức bắt đầu bỏ số tiền lên đến hàng triệu để mua những vật dụng khiến nhân vật tôi có thêm sức mạnh. Một con số rất lớn đối với một thanh niên vừa đậu đại học lúc đó. Điều đáng ngạc nhiên hơn nữa chính là tôi không phải là người duy nhất. Sinh viên, học sinh, bác sỹ, luật sư, giám đốc ngân hàng, nhân viên hành chính, IT…rất, rất nhiều người cũng đã từng nghiện game online này và bỏ ra hàng tỷ đồng cho những vật dụng ảo trên đó. Vậy điều gì đã khiến rất nhiều người đã, đang và sẽ tiếp tục dành rất nhiều thời gian, công sức, tiền bạc vào thế giới ảo này?
Trong những lần chia sẻ của mình, câu trả lời mà tôi thường gặp nhất chính là vì họ muốn thoát ra khỏi thực tại, muốn sống ở một thế giới khác…Đó là một câu trả lời rất hay vì hầu hết mọi người sống trong thế giới thực này đều không làm được những gì họ muốn. Họ có ước mơ, khát khao nhưng đã bị dập tắt bởi nhiều mối quan tâm đời thường khác. Đó là lý do tại sao họ tìm kiếm ước mơ của mình trong thế giới online.
Tuy nhiên tôi vẫn cảm thấy đó là điều chưa thoả đáng. Dường như còn có một lý do quan trọng hơn để tôi và mọi người say mê game online đến mức như vậy, nhưng tôi vẫn chưa trả lời được. Khoảng 1 năm sau từ khi vào đại học và quyết định bỏ game online của mình, một hôm trong một lần qua thăm nhà người bạn, tôi thấy một đám trẻ con khoảng 10-12 tuổi đang ngồi chơi game say mê trên máy tính. Duy nhất chỉ có một đứa ngồi điều khiển bàn phím và con chuột nhưng 3 đứa khác cũng ngồi đó nhìn vào màn hình rất chăm chú. Nhìn cảnh tượng này, tôi lại nhớ đến thời điểm mình cũng đã nghiện game và tiến lại hỏi đám trẻ: Sao các con mê chơi game online vậy? Các con có biết thứ này tốn thời gian lắm không? Điều gì làm các con thích thú như vậy?
Câu trả lời hoàn toàn làm tôi bất ngờ. Điều mà tôi thắc mắc hơn 1 năm qua: Điều gì của game online đã khiến tôi và hàng triệu người khác say mê đến cả bỏ dỡ công việc và học tập của mình? Đã được trả lời vào buổi chiều hôm ấy, bởi một đám trẻ nhỏ: Chú không biết chơi à? Nhìn vào mục lục “tuyệt chiêu” này, chú thấy không? Để luyện được “chưởng rồng” chú phải đạt đến cấp độ 30. Vì vậy chú phải đánh quái vật liên tục để được lên cấp độ đó…
Tôi hiểu hoàn toàn những điều đám trẻ nói và thậm chí tôi còn biết rằng chúng đã nói sai. Tuy nhiên, khi nghe được câu trả lời này, tôi mới nhận ra được lý do mà tôi và nhiều người đã nghiện game online và sẵn sàng đánh đổi mọi thứ để chơi game. Mặc dù có rất nhiều công trình nghiên cứu tại sao lại nghiện game (theo tôi còn nhớ thì còn có cả khoá học cai nghiện game nữa), nhưng những lý do đó hoàn toàn sai. Lý do quan trọng nhất để những game thủ say mê game hoàn toàn khác.
Lý do quan trọng nhất là các mục tiêu trong game là quá rõ ràng và dễ hiểu thậm chí là với đám trẻ con. Để được tham gia thi đấu trên chiến trường, bạn phải đạt được một cấp độ. Để luyện được một tuyệt chiêu mới, bạn phải đạt được một cấp độ. Để đạt được cấp độ thì phải đánh những quái vật để có kinh nghiệm. Những hướng dẫn đó là quá rõ ràng nếu muốn đạt được mục tiêu của mình. Hơn nữa, trong game hoàn toàn tự do để bạn phát triển nhân vật của mình theo ý muốn với những môn phái, vũ khí, kỹ năng tuỳ chọn. Tất cả sự tự do và mục tiêu rõ ràng này chính là lý do cho việc mọi người say mê game online.
Trở lại với cuộc sống hiện tại, nếu bạn biết được rằng mình được tự do phát triển mọi điều mình muốn, ví dụ như thu nhập 100 triệu/tháng và những hướng dẫn rõ ràng để làm được điều đó, bạn có dành hết thời gian, tiền bạc, nỗ lực để đến mục tiêu đó trong thời gian ngắn nhất? Hay nếu bạn biết được để trở thành một người nổi tiếng, bạn cần phải xây dựng bao nhiêu mối quan hệ và với những ai cụ thể, bạn có hào hứng, đam mê để làm điều đó?
Sự kiện tôi nghiện game không phải là một trong những ký ức đáng tự hào nhất trong cuộc đời tôi, tuy nhiên chính kinh nghiệm này đã dạy tôi được một bài học mà có thể tôi sẽ không bao giờ được học nếu không chơi game. Cho đến ngày hôm nay, mặc dù đã không còn nghiện game như trước nhưng tôi vẫn yêu thích chơi game, đặc biệt là những game mà người chơi có toàn quyền quyết định mọi hành động của mình (như The Sims, hay serries Grand Theft Auto). Niềm cảm hứng và đam mê của con người sẽ luôn bị kích thích bởi hai đặc tính: Thứ nhất, sự tự do để làm những điều mình mơ ước. Thứ hai, một mục tiêu rõ ràng để đi đạt được điều đó.
Nếu như bạn được tự do lựa chọn mục tiêu và có hướng dẫn rõ ràng cho từng mục tiêu nhỏ để đi đến mục tiêu lớn, toàn bộ cơ thể bạn sẽ reo lên vì sung sướng. Bạn sẽ nắm bắt từng giây phút một trong cuộc sống để thực hiện những chỉ dẫn đó dù vất vả, khó khăn thế nào. Mọi đau khổ, bất mãn trong cuộc sống con người đều nằm ở trong hai vấn đề trên.
Thứ nhất không được tự do để làm điều mình mơ ước. Thứ hai không có mục tiêu cụ thể để thực hiện điều đó. Trong những chương trước, bạn đã tìm hiểu những công cụ, cách thức để đạt được điều thứ nhất, sự tự do làm điều mình mơ ước. Bắt đầu từ bây giờ, bạn chỉ còn một vấn đề thứ hai để giải quyết: Cách xác định mục tiêu và con đường hướng dẫn bạn đến mục tiêu đó. Trong những chương kế tiếp, bạn sẽ nhận được những kỹ năng để phát triển mục lục kỹ năng của mình và cách đạt được những kỹ năng đó.
Một khi bạn làm được điều này, bạn sẽ dồn hết tâm trí, thời gian, tiền bạc, công sức của mình để đeo đuổi ước mơ và không có sự mệt mỏi, trở ngại, vật cản nào có thể ngăn bạn được. Bạn sẽ trở thành một người cực kỳ đam mê với ước mơ của mình. Bạn có biết con người ta đẹp nhất khi nào không? Đó là khi họ làm những gì mình mơ ước trong trạng thái đam mê nhất. Khi đó, bạn sẽ toả ra một vẻ đẹp và một sức hấp dẫn mãnh liệt…
Tác giả Bảo Đặng